Japan is het meest bijzondere land waar ik ooit geweest ben. De tegenstellingen zijn zo extreem: oud en nieuw, traditioneel en modern, grote steden en lieflijk kleine dorpjes, mensen in kimono's en mensen gekleed in tekenfilm stijl. De Japanners zijn zo anders en grappig met hun beleefdheden. De combinatie van natuur en cultuur is fantastisch. Je kijkt je ogen uit en blijft je verbazen over alles wat er te zien is.
Onze route 2015
Wij zijn van Tokyo naar Nagoya (voor sumoworstelen) naar Tsumago aan de oude postroute door de Alpen gegaan. Via Matsumoto (overslaan) naar Hirayu Onsen en Takayama. We hebben overnacht in Shirakawa-go en zijn toen via Kyoto naar Osaka gereisd om van daaruit terug te vliegen. Dit is allemaal op het middelste deel van het eiland Honshu en dat was heel goed te doen in 3,5 week.
Onze route 2024
We zijn van Osaka naar de kloosterberg Koyasan via kasteel Himeji naar Hiroshima gegaan. Van daar naar Kameoka ten westen van Kyoto, naar Kyoto zelf, Yokohama/Kamakura en Tokyo. Door de Shinkansen treinen verplaats je je razendsnel en makkelijk tussen steden.
Aanraders en afraders
En dan heb ik natuurlijk een mening over wat ik de moeite waard vind en wat niet.
Het hoogtepunt was Tsumago, een Unesco werelderfgoed dorp in de bergen. Een prachtige traditionele rustige plek en super aardige mensen! We hebben hier twee nachten in ryokan Fujioto overnacht. Een aanrader, helaas staat op hun website dat ze sinds 1 juni 2024 gesloten zijn. Heeeeel erg lekker gegeten met schitterend uitzicht op hun Japanse tuin. Een ryokan is een traditionele Japanse herberg met diner en ontbijt inclusief en meestal de badkamer (zo'n heet onsenbad met vooraf douchen) delen. Dat was heel erg bijzonder, je slaapt op futons op de grond en dat is redelijk hard (en gehorig). Wij vonden dat echt een fantastische ervaring. Het contrast met de drukte en hoogbouw in Tokyo was immens.
Tokyo hoort erbij en de contrasten zijn zo groot. Je kunt in een paar dagen heel veel doen en zien. Parken, uitzicht vanuit Metropolitan Government Building (gratis + live prachtige pianomuziek), de Skytree (betaald) of Shibuya Sky (betaald), de beroemde drukke Shibuya kruising, een riviercruise maken, tempels, in een Street Cart rijden, Samoerai show bijwonen etc. etc.
Heel gaaf om te bezoeken is Teamlab Planets. Een museum met lichtinstallaties waar je een vaste route loopt en 1 wordt met de kunstwerken. Teamlab Borderless is nieuwer en groter en daar kun je vrij rondlopen door verschillende ruimtes. Zeker vooraf kaarten kopen, het is erg druk.
Wij vonden in 2015 de Tsukiji vismarkt het meest indrukwekkend maar die is verplaatst in 2018. Je kunt op de nieuwe Toyosu vismarkt alleen vanaf observatieplatforms kijken naar de vishandel, dus die beleving is onvergelijkbaar en raad ik niet aan. Restaurants bij de nieuwe vismarkt vonden we ongezellig in een verzamelgebouw. De oude vismarkt heeft nog wel winkels en leuke restaurants. Let op dat bij beiden 's avonds veel dicht is.
Het wijkje Yanaka boven Ueno is nog relatief rustig, ook de winkelstraat en heeft veel tempels op een klein oppervlak met serene begraafplaatsen.
Als je keukenspullen wilt inkopen ga je naar de Kappabashi straat. Voor anime (radio Kaikan mét drukbezochte mannenafdeling achter gordijntjes), gamehallen (o.a. GiGo), maidencafes en elektronicawinkels (zoals Yodobashi Akiba) bezoek je de wijk Akihabara.
Het keizerlijk paleis ligt in een enorm park en je komt er niet dichtbij in de buurt zodat je het niet echt ziet.
De wijk Harajuku heeft veel winkels, een sneakerstraat en de Takeshita straat. Je kunt met allerlei dieren knuffelen tegen betaling. Hebben wij niet gedaan want dat voelde toch niet zo aangenaam voor de dieren. In deze wijk lopen veel vrouwen verkleed als schoolmeisjes rond en ook winkels voor dit soort spullen zijn hier te vinden.
In Ginza kun je shoppen en daar ligt het Kabuki-za theater. Voorstellingen duren een dag maar je kunt ook een kaartje voor de eerste akte kopen. Wij vonden de voorstelling leuk voor Japanners maar voor ons saai. Koop wel een Engelse vertaling als je gaat, anders snap je er niets van.
We vonden in 2024 Tokyo extreem druk en dat er zo ontzettend veel meer (Europese) toeristen waren dan in 2015. Bij veel restaurants staan rijen en het is bij alle bezienswaardigheden te vol met mensen.
Een heel grappig Yakitori restaurantstraatje is vlakbij het Shinjuki station. Hier zitten allemaal hele kleine gezellige restaurantjes naast elkaar:
Nara en Nikko zijn de grote tempelsteden. In Nara zijn de vele herten die los rondlopen de attractie. Ze gingen alleen snel irriteren want ze zijn heel brutaal en willen alles opeten. Ik zou niet allebei de steden doen, maar wel eentje als je van tempels houdt. Nara vanuit Kyoto, Nikko vanuit Tokyo.
De Japanse Alpen
Wij hebben een een paar wandelingen door de Japanse Alpen gemaakt vanuit Kamikochi. Deze vallei is zeer de moeite waard als je van wandelen houdt, anders kun je het overslaan. Er is een dubbele gondel, de Shinhotaka ropeway, de berg op en dan wandel je prachtig helemaal naar beneden naar het dal van Kamikochi. Er zijn in de omgeving ook allerlei warmwaterbronnen met bijbehorende kuurhotels. Niet goedkoop, wel grappig om te doen.
Matsumoto is een vervoersknooppunt de Alpen in. Wij zijn hier twee nachten gebleven en er is een kasteel, dat is mooi van de buitenkant. Ik adviseer om het kasteel zeker NIET in te gaan. Er is binnen niets te zien, helemaal leeg. Matsumoto is alleen voor een lunchstop van een paar uurtjes wel oké, maar ik zou er niet meer stoppen en zeker niet overnachten.
Takayama vonden wij heel mooi. Het is een relatief klein stadje, heel oud en traditioneel met een prettige rivier. We hebben fietsen gehuurd en prachtig gefietst. Ze hebben aan de rand van de stad een heleboel kleinere tempels bij elkaar geplaatst: de Higashiyama wandelroute. Vonden wij erg mooi. We sliepen hier ook in een hele bijzondere ryokan aan de rivier: de Sumiyoshi Ryokan. Met diner op onze eigen kamer, erg lekker en super vriendelijke mensen.
Shirakawa-go is net als Tsumago een klein Unesco erfgoed dorp maar onvergelijkbaar. Hier hebben we in een Minshuku bij mensen thuis geslapen, geboekt via Japanese guesthouses. Erg leuk. Het dorpje bestaat uit een paar honderd losse huizen met rieten daken waar vroeger zijderupsen op zolders gekweekt werden. Het dorp is alleen met een bus vanuit Takayama of Kanazawa te bereiken, je kunt ook in een dag heen en weer. Het was de enige bus waar we zitplaatsen moesten reserveren. Wij vonden het gaaf om hier een nacht te blijven, overdag zijn er veel toeristen, maar aan het begin en einde van de dag is het sereen en zo mooi rustig.
Kyoto moet je zeker niet overslaan. Het was er in 2024 wel extreem druk. Hier is zoveel te zien, er zijn ontelbaar veel tempels, je kunt ze in een paar dagen niet allemaal zien, dus ook dat is keuzes maken. De meeste tempels liggen aan de randen van de uitgestrekte stad tegen de heuvels. En er is het keizerlijk paleis, het Nio paleis met fluistervloeren, de superdrukke wijk Gion, een overdekte foodmarket, te veel hoogtepunten om op te noemen. De stad zelf vonden we niet bijzonder en alles ligt heel verspreid over de stad. Er worden theeceremonies aangeboden en veel toeristen huren een yukata. De Inari tempel zou ik zeker doen: je klimt onder duizenden rode tori poorten over een wandelpad een heuvel op naar de tempel. Aan het begin van de route ligt een treinstation dus dat is makkelijk. Hoe hoger je komt, hoe minder toeristen.
Arashimaya aan de Westkant van Kyoto is het beroemde bamboebos. Veel te toeristisch en druk. Er is in die wijk een mooie en (in 2024 nog) rustige wandelroute langs tempels en bij een van die tempels (de Adashino Nenbutsu-ji) is ook een stuk bamboebos, zonder andere toeristen. Neem daarvoor de bus of taxi vanaf het treinstation naar de verste tempel Otagi Nenbutsuji (mooie tempel met heel veel beelden buiten) en wandel dan terug via de Saga Toriimoto Preserved Street naar het station. Je komt dan automatisch ook door het drukke bamboebos. Je kunt na het bamboebos doorlopen naar de rivier door de mega toeristische winkelstraat naar het Monkey Forest. Een leuk tripje is met de Sangano Romantic Railway naar Kameoka langs de Hozu rivier en over de rivier in bootjes (of rafts) terug naar Arashimaya.
Osaka verraste ons in positieve zin. We dachten dat het vergelijkbaar zou zijn met Tokyo maar het was heel anders. Leuke sfeer. Vooral Dotonbori, de restaurantstraat, was een aanslag op onze zintuigen. Het kasteel vonden we interessant, ook van binnen met een tentoonstelling over shoguns. Een oase van rust (en airco) in de drukke stad. Het Umeda Sky Building is ook mooi vanwege het weidse uitzicht en de kruisende roltrappen. Het is geen must, maar het was wel leuk. De Shintenno-ji tempel is mooi met een pagode. Het hippe wijkje Shinsekai met de Tsutentaku toren is 's avonds gezellig met restaurantjes. Boottochtjes hebben we niet gedaan.
Omdat we in 2015 terugvlogen vanaf Osaka hadden we hier de laatste overnachting geboekt. Dat was helemaal niet nodig, want vanuit Kyoto ben je veel sneller met de trein op het vliegveld van Osaka dan vanuit Osaka zelf.
Ten zuiden van Osaka ligt de heilige Boeddhistische plaats Koyasan (Unesco erfgoed). Je neemt een gondel de berg op. Daar kun je mooi wandelen, er zijn heel veel tempels en kloosters en een beroemde enorm grote begraafplaats. Je kunt overnachten in veel van die kloosters. Je woont dan 's ochtends vroeg een dienst van een half uur bij en daarna krijg je ontbijt. Diner is ook inbegrepen en net als in een ryokan hebben ze een gezamenlijk onsenbad. Ik vond het een mooie ervaring.
Er is een Koyasan World Heritage Pass voor 2 dagen/1 nacht voor het vervoer naar en in Koyasan en korting op toegang van de belangrijkste bezienswaardigheden. Wij zijn 2 nachten gebleven en dan heb je niets aan de Heritage Pass. Je kunt dan beter bij het tourist office een strippenkaart kopen voor de 5 belangrijkste bezienswaardigheden (als je die wilt bezoeken).
Tussen Osaka en Hiroshima ligt het grootste kasteel van Japan: Himeji. Het ligt in een mooi park met een Japanse tuin aan de zijkant (echt omlopen als je de tuin wilt bezoeken).
Je kunt dit kasteel makkelijk bezoeken op de heen- of terugweg naar Hiroshima of als dagtocht vanuit Osaka. Het kasteel is maar 20 minuten lopen vanaf het treinstation door een overdekte winkelstraat. De Engyo-ji tempel ligt net buiten Himeji op een heuvel. Je kunt hier omhoog wandelen of met een gondel omhoog (en/of omlaag).
Hiroshima is een prettige, rustige stad met het indrukwekkende en interessante Vredesmuseum en -park van de kernbom uit de Tweede Wereldoorlog. Het enige gebouw wat ze hebben laten staan is erg bekend. Het kasteel is niet bijzonder en de Shukkei-en tuin is wel mooi maar niet zo groot.
Bij Hiroshima ligt ook het beroemde plaatje van de tori poort in zee voor het eiland Miyajima. Vanuit de Itsukushima-schrijn kun je in de rij om met vloed een foto van de poort te maken. Met eb loop je naar de poort voor je foto's.
Op dit eiland lopen ook hertjes rond, minder dan in Nara. Je kunt de Mount Misen beklimmen (of met gondel) met gaaf uitzicht over de omliggende eilandjes. Bij de Daisho-in tempel is een mooi pad met daar langs veel monnikenbeeldjes met gehaakte mutsjes. De winkelstraat is leuk, wel erg toeristisch. Er zijn strandjes waar Japanners niet zwemmen of liggen, maar dat zou je wel kunnen doen.
Yokohama vonden wij ook weer een positieve verrassing. Het Minato Mirai gebied doet eerder Amerikaans aan dan Japans. Er is een reuzenrad in het permanente pretpark, een interessant havenmuseum met schip, een cup noodle museum en een grote uitzichttoren (met ons hotel erin).
De 5 km lange baywalk wandeling die in Minato Mirai start en langs het water loopt is mooi. Je komt langs het Red Brick Warehouse (verzamelgebouw van winkeltjes en restaurantjes) en over de Passenger Terminal Pier met mooi uitzicht over de stad. Aan het einde van de wandeling sla je rechtsaf zodat je Chinatown binnenloopt. Dit is een grappig wijkje met veel handlezers, Chinese poorten en je kunt er origineel streetfood kopen. Een honkbalwedstrijd bijwonen in het Yokohama Stadium is een aanrader, daar maken ze een hele show van. In het oude wijkje Nochego zijn veel authentieke restaurantjes en veel nachtleven. Je kunt Yokohama ook als dagtrip vanuit Tokyo bezoeken.
Als je op het treinstation in Kamakura aankomt loopt bijna iedereen door een mega toeristische winkelstraat naar de Tsurugaoka Hachiman-gū tempel. Ik vond die straat vreselijk, dus zou de brede straat parallel hieraan nemen. In die straat kun je in het midden lopen onder bomen. Ons voornemen was om vanuit de Tsurugaoka tempel via de Sasuke Inari Shrine naar de grote Buddha te wandelen. Omdat het zo heet was, hebben we de bus genomen naar het Buddhabeeld en de shrine over geslagen.
Kamakura heeft ook een breed zandstrand zelfs met strandtenten en surfers. We hebben nergens anders zo'n 'strandleven' in Japan gezien. Kameoka is een leuke dagtrip vanuit Tokyo.
Ik heb in 2015 een dagelijks reisblog bijgehouden met foto's en filmpjes, die staat nog online op reislogger.
Voor een volgende keer
We wilden liever een deel intensief doen i.p.v. overal kort zijn. We hebben Mount Fuji overgeslagen omdat die in juli/augustus zo ontzettend druk en toeristisch is en de overnachtingen heel duur zijn. Bovendien is de vulkaan in de zomer meestal niet te zien door bewolking.
Nagasaki moet ook mooi zijn en als je van heetwaterbronnen houdt: Beppu. Op het eiland Shikoku heb je een bedevaartroute langs 88 tempels (van een paar maanden). Maar in de zomer is het daar heel heet. Een wandeling langs een paar tempels willen wij een volgende keer graag doen en dan een auto huren.
Er is een eilandje tussen Shikoku en Honshu met alleen maar kunst: Naoshima, ook al heel bijzonder.
Een bekende fietstocht tussen Honshu en Shikoku iets zuidelijker dan Naoshima over bruggen is de Shimanami-Kaido.
Helemaal in het Zuiden ligt de eilandengroep met Okinawa. Het is duur om te vliegen vanaf het vasteland, maar dat ziet er ook erg mooi uit. Vooral als je van strand houdt. Mooie stranden heb je verder niet veel in Japan.
Ik zou een volgende keer een auto huren om de minder grote bekende plaatsen te bezoeken die met het openbaar vervoer niet zo makkelijk te bereiken zijn (noordkant boven Kyoto: Amanohashidate, de baai van Ine, Kinosaki Onsen, Kayabuki No Sato). Ook de Japanse Alpen zijn veel makkelijker te bereizen met een auto (Ainokura, Gokayama, Narai-juku).
Praktische tips
We hebben baseball wedstrijden bijgewoond (in Osaka, Tokyo, Yokohama en Hiroshima), een voetbalwedstrijd in Hiroshima en een sumowedstrijd in Nagoya bezocht. Sumo is echt heel bijzonder om een keer mee te maken, het duurt een hele dag en het is 5 keer per jaar een vaste periode in een vaste stad. Je moet dan toevallig dus net in die periode in die omgeving zijn. We hadden vooraf kaarten gekocht en betaald bij deze Amerikaanse meneer in Japan en die tickets lagen netjes klaar in de hotels bij aankomst.
Vervoer
Rondreizen met de trein gaat heel gemakkelijk met de Japan Rail Pass. Als niet-Japanner kun je die voor vertrek naar Japan kopen. Het is voor 7, 14 of 21 aansluitende dagen en sinds oktober 2023 is het niet meer zo voordelig reizen. Je mag niet in de Shinkansen (bullit train) met deze pas en het is alleen interessant als je in die periode je vaak verplaatst. De trein is heel comfortabel reizen, je verplaatst je in zeer korte tijd over grote afstanden, ze rijden stipt op tijd en veel per dag. De metro in Tokyo is super simpel en wijst zich vanzelf. In Kyoto is de metro beperkt, daar hebben we veel met bussen gedaan.
Ook handig is om vooraf een pocket wifi te huren. Dan heb je voor een paar tientjes per week voortdurend wifi overal. Onze mobiele telefoons werken niet in Japan, met dit ding werkt Google maps en Google translate (handig!) op je iPad en telefoon wel. Wij hadden hem in 2015 op het vliegveld laten afleveren en bij vertrek in een brievenbus terug gestuurd. We hebben ondertussen een eigen Mifi en die werkt in Japan ook perfect, hoef je alleen een lokaal SIM-kaartje met data te kopen.
Waarom naar Japan?
Je ziet dingen die je nergens anders ziet. De toiletten zijn een ervaring, je hebt katten/dieren cafe's, geisha's, vrouwen die als lolita gekleed gaan, de anime en tekenfilmrage.
Men zegt dat het duur is, maar dat vonden wij (in 2015) heel erg meevallen. Overnachtingen en reizen zijn duurder dan Nederland, maar musea en bezienswaardigheden zijn vaak gratis en restaurants en supermarkten zijn weer veel goedkoper dan bij ons. In 2024 was het vervoer en de hotels 30% duurder dan in 2015, maar het eten was nog steeds relatief goedkoop.
Reizen gaat heel erg eenvoudig met het openbaar vervoer, zeker tussen de grote steden met de treinen. Alles is netjes op tijd en als een bus vol zit, komt er direct een extra bus.
Alles is aangegeven met Japanse tekens en in het Engels, dus ook geen probleem als je geen Japans spreekt. We zijn wel redelijk wat mensen tegen gekomen die alleen Japans spreken, zelfs in hotels. Dat geven ze niet toe, dus het duurt soms een paar zinnen voordat je dat door hebt.
Japanners zijn super beleefd en behulpzaam.
Het is heel erg schoon, kleine kans dat je ziek wordt.
Doordat Japan op een kruising van drie aardplaten ligt, zijn er wel wat vervelende natuurverschijnselen: vulkanen, aardbevingen, tsunami's, tyfoons etc. In 2024 hebben we een aardbeving en een tyfoon meegemaakt. Het viel wel mee, Japanners reageren laconiek maar het was groots in het nieuws in Nederland (alle kranten en 8 uur NOS journaal) waardoor het thuisfront ongeruster was dan wij in Japan.
Ze hebben veel andere dingen met eten dan wij kennen. In supermarkten kun je in apparaten smoothies maken, de bentoboxen in warenhuizen of op stations om mee te nemen in de trein of naar een sportwedstrijd, matcha drinken of allerlei matcha snoep/koek, mochi, flubberende pannenkoekjes, cheesecakes, inktvisballetjes, gebakken sandwiches, van alles op een stokje.
Het Japans eten is super lekker. Niet alleen de sushi, maar ook ramen (noedels koud of warm in bouillon) en grill restaurants. Veel keuze en veel ook niet duur zoals Yakitori (van alles op een stokje grillen), Okonomiyaki (een pannenkoek met noedels en kool), Tonkatsu (varken gefrituurd in een krokant laagje), tempura (van alles gefrituurd in een krokant laagje), Isakaya (een bar waar je gerechtjes deelt), Yakinuku waar je vlees op tafel grilt en Kaiteki (een heleboel schaaltjes en gangen met verschillende gerechtjes). In supermarkten zijn nauwelijks ingrediënten te koop, maar ze verkopen wel veel goedkope voorverpakte maaltijden en onigiri (driehoekjes van rijst gevuld met bijvoorbeeld zeewier of zalm of bonen of tonijn). Bij sommige restaurants hebben ze foto's van het eten of plastic (!) voorbeelden. Uiteraard zijn er ook veel Chinese en Italiaanse restaurants en hamburgertenten.
Wanneer naar Japan:
Het voor- en najaar is qua temperatuur en drukte het beste. Behalve ergens in mei is het lentebloesemweek en dan is het superduur en overvol met Japanners (niet gaan dus) en ergens een week in de herfst hetzelfde met vallende herfstbladeren.
Juli en augustus zijn erg heet en drukkend, soms zelfs heel veel regen. En ze hebben echte koude winters tegelijk met onze winter dus dat is ook niet ideaal qua reistijd.
Wij zijn in juli/augustus gegaan en hebben in 2015 een aantal dagen boven de 40 graden gehad en een paar stortbuien. Twee dagen echt veel regen. In 2024 was het in de zomer alle 26 dagen boven de 35 graden en alleen tijdens de tyfoon een hele dag regen. Dat was echt te heet, sommige dingen hebben we niet gedaan vanwege de hitte.